Bazylika św. Piotra w Watykanie jest jednym z najbardziej znanych i cenionych miejsc na świecie. Swoim ogromem i majestatem przyciąga rzesze turystów i pielgrzymów. W artykule przyjrzymy się bliżej jej historii, architekturze oraz ciekawostkom związanym z tym wyjątkowym miejscem.
Historia Bazyliki św. Piotra
Początki Bazyliki św. Piotra sięgają czasów starożytnych, kiedy to na miejscu obecnej świątyni znajdowało się miejsce męczeństwa św. Piotra. Według tradycji, apostoł został ukrzyżowany w Cyrku Nerona w 64 roku n.e. Pierwsza, skromna świątynia powstała prawdopodobnie w I lub II wieku, a cesarz Konstantyn Wielki zlecił budowę w tym miejscu większego kościoła w IV wieku.
W XVI wieku rozpoczęto budowę nowej bazyliki, której kamień węgielny położono w 1506 roku. Wznoszenie świątyni trwało aż do 1626 roku i zaangażowało wielu wybitnych architektów, takich jak Michał Anioł, Gian Lorenzo Bernini czy Donato Bramante. Proces budowy trwał przez pontyfikaty 22 papieży, co czyni go jednym z najdłuższych w historii.
W 1989 roku w RPA zbudowano Bazylikę Matki Boskiej Królowej Pokoju, która pod względem powierzchni zdetronizowała Bazylikę św. Piotra, jednak rzymska świątynia nadal jest największa pod względem kubatury.
Architektura Bazyliki św. Piotra
Architektura Bazyliki św. Piotra to połączenie elementów renesansowych i barokowych, co czyni ją wyjątkowym dziełem sztuki. Plac św. Piotra, zaprojektowany przez Berniniego, otoczony jest imponującą kolumnadą z rzeźbami 140 świętych. Sam plac ma kształt trapezu i elipsy, co nadaje mu unikalny charakter i symbolikę.
Kopuła i fasada
Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów bazyliki jest jej kopuła, zaprojektowana przez Michała Anioła. Chociaż artysta nie doczekał jej ukończenia, jego dzieło kontynuowali uczniowie, tacy jak Giacomo della Porta i Domenico Fontana. Kopuła, o średnicy 42 metrów, jest jednym z największych osiągnięć architektury renesansowej.
Fasada bazyliki, wykonana przez Carlo Maderna, również przyciąga uwagę swoją monumentalnością. Znajduje się na niej trzynaście posągów przedstawiających Jezusa Chrystusa, Jana Chrzciciela oraz jedenastu apostołów, z wyjątkiem św. Piotra.
Wnętrze bazyliki
Wnętrze Bazyliki św. Piotra to prawdziwa skarbnica sztuki sakralnej. Znajdują się tam liczne kaplice i ołtarze, w tym słynna Pieta Michała Anioła, unikalne dzieło rzeźbiarskie emanujące niesłychanym spokojem. Rzeźba ta jest jedynym dziełem sygnowanym przez artystę.
- Pieta Michała Anioła – znajduje się w Kaplicy Piety, jest jednym z najważniejszych dzieł artysty.
- Baldachim Berniniego – monumentalna konstrukcja nad głównym ołtarzem, zaprojektowana przez Berniniego.
- Tron świętego Piotra – drewniany tron umieszczony w monumentalnej ramie, dzieło Berniniego.
Ciekawostki o Bazylice św. Piotra
Bazylika św. Piotra kryje wiele ciekawostek, które przyciągają uwagę odwiedzających. Jedną z nich jest fakt, że mimo swojej monumentalności, bazylika nie jest katedrą papieża. Katedrą biskupa Rzymu jest Arcybazylika św. Jana na Lateranie.
Kolejną ciekawostką jest udział kobiet w budowie bazyliki. Choć w tamtych czasach wiele zawodów było zarezerwowanych dla mężczyzn, kobiety również przyczyniły się do powstania świątyni, zajmując się m.in. obróbką szkła, żelaza i polerowaniem metalu.
W Bazylice znajduje się ponad 100 grobów, w tym miejsce spoczynku św. Piotra oraz wielu papieży. Codziennie odwiedza ją około 30 000 osób.
Symbolika obelisku i kolumnady
Obelisk na placu św. Piotra, sprowadzony z Egiptu przez cesarza Kaligulę, jest świadkiem historii chrześcijaństwa. Na jego szczycie znajduje się krzyż, a w kuli pod nim przechowywane są relikwie Krzyża Świętego. Kolumnada Berniniego symbolizuje otwarte ramiona Kościoła, przygarniającego wszystkich do swojej piersi.
Drzwi Święte
Drzwi Święte są otwierane jedynie w latach jubileuszowych, co 25 lat. Przejście przez nie daje wiernym odpust zupełny. Warto zaplanować wizytę w 2025 roku, kiedy drzwi zostaną ponownie otwarte.
Zwiedzanie Bazyliki św. Piotra
Wejście do Bazyliki św. Piotra jest darmowe, jednak wymaga przestrzegania pewnych zasad, takich jak odpowiedni strój zakrywający kolana i ramiona. Kontrola bezpieczeństwa przypomina te lotniskowe, dlatego warto zaplanować wizytę z odpowiednim wyprzedzeniem.
- Godziny otwarcia: od 1 kwietnia do 30 września – 07:00 – 19:00, od 1 października do 31 marca – 08:00 – 17:00.
- Zwiedzanie kopuły: bilet kosztuje 8 EUR na pieszo lub 10 EUR z windą.
- Wizyta w Grotach Watykańskich jest darmowa i pozwala zobaczyć groby 90 papieży.
- Warto odwiedzić bazylikę rano lub pod koniec dnia, by uniknąć tłumów.
Bazylika św. Piotra to miejsce, które warto zobaczyć przynajmniej raz w życiu. Jej majestat, historia i bogactwo architektoniczne czynią ją jednym z najważniejszych zabytków na świecie.
Co warto zapamietać?:
- Historia Bazyliki św. Piotra sięga I wieku n.e., z budową nowej świątyni rozpoczętą w 1506 roku i zakończoną w 1626 roku.
- Kopuła bazyliki, zaprojektowana przez Michała Anioła, ma średnicę 42 metrów i jest jednym z największych osiągnięć architektury renesansowej.
- Wnętrze bazyliki zawiera m.in. Pietę Michała Anioła oraz baldachim Berniniego nad głównym ołtarzem.
- Codziennie Bazylikę odwiedza około 30 000 osób, a w jej wnętrzu znajduje się ponad 100 grobów, w tym św. Piotra.
- Wejście do bazyliki jest darmowe, z obowiązkiem przestrzegania zasad dotyczących stroju; godziny otwarcia różnią się w zależności od pory roku.
